Heeft de ene mens meer geluk dan de ander? Is geluk iets toevalligs? Iets wat je ‘toe valt’, wat door het universum (ongelijk) wordt verdeeld? Of is geluk maakbaar en kun je je eigen geluk bepalen? Wat is geluk eigenlijk? Vrijwel iedereen streeft ernaar of wil in ieder geval wegblijven van het tegenovergestelde (pech?).
Geluk wordt vaak omschreven als een toevallige gunstige gebeurtenis, mazzel of voorspoed. Een externe factor, iets wat je overkomt en waar je weinig invloed op hebt. Als je het zo bekijkt, kun je flink balen of jaloers zijn als een ander meer geluk heeft dan jij (de buurman die een mooie geldprijs wint) of je schuldig voelen als je er zelf meer van hebt dan een ander (omdat je geboren bent met een beter stel hersenen dan je broertje). En juist die gevoelens hebben invloed op de mate waarin je geluk ervaart.
Is geluk dan een emotie? Een gevoel dat van binnenuit komt als reactie op wat er in je omgeving gebeurt? Zeker, je lichaam reageert op dat wat via je zintuigen binnenkomt en bepaalt daarmee je stemming. Maar wist je dat je zelf ook invloed hebt op de stofjes die door je lichaam razen? Gelukshormonen zoals serotonine, dopamine, endorfine en oxytocine komen vrij als je lacht, sport, eet, vrijt of mediteert.
Voor mij is geluk ook: bewust zijn van dat het geluk dat je toe valt. Dat zijn vaak hele kleine dingen: de zon op je gezicht als je de vuilnisbak buiten zet, een euro op de grond als je net een muntje nodig hebt voor je winkelkarretje, de vriendelijke glimlach van een vreemde… zie het, voel het! Laat die geluksstofjes maar stromen!
Afgelopen weekend was ik met mijn man en lieve vrienden een paar dagen in Edinburgh. Het onverwacht heerlijke weer, de bruisende stad en het fijne gezelschap droegen zeker bij aan mijn gevoel van geluk. Maar ook het feit dat ik me daar heel bewust van was. Geluk zit in kleine dingen, maar je moet ze wel kunnen zien. De prachtige regenboog terwijl we Arthur’s seat beklommen, het laatste tafeltje voor vier in het restaurant waar we wilden eten, de autoverhuurder die ons wel even naar het vliegveld wilde brengen… “Wat hebben we toch weer geluk hè?” riepen we dan tegen elkaar. Het werd een spelletje dat we steeds beter in werden.
Zo bezien is geluk geen gebeurtenis of emotie, maar een vaardigheid: de mate waarin je in staat bent te zien en te ervaren wat je toe valt, hoe klein dat ook is. Daarbij helpt het natuurlijk als je niet al te veel pech hebt, maar het een sluit het ander niet uit.